Pamuk Tarımı

Bitki Sıklığı

Erken dönemde yapılacak en önemli işlerden biriside tarladaki bitki sıklığını belirlemektir. Tarladaki bitki sıklığını belirlemek için farklı yöntemler vardır. Bu yöntemlerden bir tanesi 1m de ki bitki sayısını belirlemektir. Daha sonra yukarıdaki tabloyu kullanarak dekardaki bitki sayısına ulaşılabilir.

Pratik olarak, tarlada bitki sıklığı şu şekilde hesaplanır; Sıra arası ölçülür, örnek 0.75 m. ; Sıra üzeri mesafesi ölçülür, örnek 0,15 m.; Bu iki değer çarpılır, 1 m2 deki bitki sayısı bulunur ( 0,75 X 0,15 = 0.1125) . Bulunan sayı 1 dekar 1000 m2 ye bölünür (1000 / 0.1125 = 8889 adet bitki/dekar).

Önemli olan ekimin hatasız ve düzgün olarak yapılmasıdır.

DÜŞÜK, ORTA VE YÜKSEK BİTKİ SIKLIĞININ PAMUK BİTKİSİNE ETKİLERİ
DÜŞÜK BİTKİ SIKLIKLARINDA		YÜKSEK BİTKİ SIKLIKLARINDA
ETKİSİ	ÇÖZÜMÜ	ETKİSİ	ÇÖZÜM
Yüksek boylu bitkiler	Pix kullanılan	Yüksek boylu bitkiler ama yoğun bitki	Sulama sıklığı arttırılır
Erken koza fakat geç düşer	Koza açılımı ile birlikte pix kullanılır ve yaprak döktürücü atılır	Koza açımı gecikir	Daha fazla gübre gerekir
Solgunluğa daha duyarlı olur	Yaprak döktürücü atılır Daha az su ister Cutout gecikir Toplama katlitesi azalır	Solgunluğa dayanıklı hale gelir	Daha fazla su ister Cutout erken olur Toplama katlitesi artar

Gelişmenin Gözlenmesi

Bitkinin Gelişimi: Gece gündüz sıcaklığına bağlı olarak pamuk bitkisinin gelişimi tarladan tarlaya farklılık gösterir. Bunun için gece gündüz sıcaklık farklarının kaydedilmesi istenir. Gece gündüz sıcaklık farkı aşağıdaki formülle hesaplanır.

Gece-gündüz sıcaklık farkı(DD15,5s)=(maksimum sıcaklı+minimum sıcaklık/2) – 15.5

Minimum sıcaklık değeri 15,5 C yüksek olduğu zaman formül doğru olur.
Minimum sıcaklık bu değerin altına düşünce bu formül kullanılmaz.

Kök gelişimi: Su ve gübrelerin alınması için pamuk bitkisinin kök-lerinin gelişimi çok önemlidir. Pamuk bitkisinin köklerinin gelişimine bazı faktörler etki eder. Bunlar;

Ekim durumu: soğuk zararından kaynaklanan zayıf kök gelişimi sezon boyunca birçok probleme neden olur. Bunlardan en önemlisi verim kaybıdır.

Su ve gübreler: su ve gübreler kök gelişimini teşvik eder. Aşırı su ve gübreler ise kök gelişimi üzerine olumsuz etkileri vardır.

Toprak yapısı: toprak yapısı pamuk bitkisinin kök gelişimi üzerine birinci dereceden etkilidir.

Oksijen: toprak da bulunan oksijen kök gelişimi için gereklidir. Kök bölgesindeki oksijenin alınımı için ise, topraktaki suyun iyi bir şekilde drenajı gerekmektedir.

pH: pamuk bitkisinin gelişimine toprak pH sıda etkilidir. Köklerin normal olarak gelişimi için pH 5,5 ila 8 arasında olmalıdır.

Dengeli gelişim: Pamuk bitkisi aşağı ve yukarıda belirtilen bölümlerdeki gibi yetiştirilir ise gelişim dengeli olur. Kök/fide oranı çevre koşullarının da etkisiyle farklı gelişim dönemlerinde farklılık gösterir. Kök/fide gelişimi nem ve gübrelerin etkisiyle birlikte olur. Filizler kök geliştirmek için sürekli karbonhidrat ister. Kök gelişimi ilk çiçeğe kadar maksimum uzunluğa erişir.

Tarlada yürürken gelişim normal olup olmadığını belirlemek için basit bir yöntem vardır;

• Tesadüfen bir bitki seçin
• Ana dal üzerinde tepeden 4 üncü ve beşinci boğum arasından tutun
• Ne belirlediniz?
• Sezon başında bu boğum aralığı 5 cm den fazla ise bundan sonraki gelişim hızlı olur ve bitki gelişim düzenleyiciler, sulama ve böcek kontrolü konuları önem kazanır.

Sezon sonuna doğru ise (17-18 boğum oluşmuş ise) 4üncü ve 5 inci boğum aralığı 7,62 cm veya 4 parmak ise bundan sonraki gelişme hızlı olur farklı yöntemler uygulanmalıdır.

 

Meyve dalı gelişimi: Düşük bitki sıklıklarında ilk meyve dalı üzerindeki boğum sayısı daha az olacaktır. Yüksek bitki sıklığı, anormal sıcak hava,aşırı soğuk ve böcek zararı ilk meyve dalı üzerinde 3 boğumdan daha fazla boğum oluşturur.
Pamuk bitkisinde çiçeklenme başladıktan sonra en yeni meyve dalları çiçeklenen meyve dalları olacaktır. Her iki günde bir veya gece gündüz sıcaklık farkının her 50 değer artışında havalar sıcak ise 1,5 günde bir meyve dalı oluşacaktır. Pamuk bitkisi koza olgunlaştırma dönemine girdiği zaman meyve dalı oluşumu biter.

 

Çiçek tomurcuklarının oluşumu ve oranı: Pamuk bitkisinde gece-gündüz sıcaklık farklarının toplamı 350-400 değerinin üzerine çıktıktan sonra (bu değer yaklaşık ekimden 30-45 gündür) bitkide çiçek tomurcukları (tarakları) oluşumu başlar. Bu tomurcuklar (taraklar) ileride kozayı oluşturacaktır. Çiçek tomurcukları (tarakaları) genellikle boyutlarına göre tanımlanır. örnek;toplu iğne başı, kibrit çöpü başı, küçük ,orta ve geniş olurlar.
Pamuk bitkisinde ilk andaki meyve oranını belirlemek için ilk 10 meyve dalı üzerinde sayım yapılır. Meyvelerin (çiçek tomurcuklarının (tarakların), açan çiçeklerin ve kozaların toplamı) oluşan meyve sayısına bölünerek belirlenir. Pamuk tarlasında en az 20 bitkide bu işlem yapılmalı ve % olarak belirlenmelidir.
arbonhidrat eksikliğinin çiçeklenmenin sonuna doğru (yaklaşık çiçeklenmeden itibaren iki haftadır) yetersiz olması bitkinin koza tutmasına olumsuz etki edeceği belirtilir. Aynı zamanda çiçek tomurcuklarının (tarakların) oranına da etki eder. Çiçeklenme periyodu boyunca oluşacak bulutlu hava, çok erken olarak çiçeklenme gözlenmesi, aşırı soğuk ve kuraklık stresi çiçek tomurcuklarının (taraklarının) dökülmesine neden olur. Çiçek tomurcuklarının (taraklarının) dökülmesine sıcaklık, bulutlu hava veya nem etkili değil ise döküm nedeni olarak böcekler gösterilir.

 

• Böcekler (pamuk zararlıları), erken dönemde görülen çiçek tomurcuklarının (tarakların) dökülmesinin en büyük nedenidir.
• Tripsler çiçek dökülmesine neden olur. Genellikle yaprak deformasyonuna da neden olur.
• Pamuk bitkisinin güçlü gelişmesi ile birlikte bitki sıklığının fazla olması çiçek tomurcuklarının (tarak) dökülmesine neden olur.

 

Gelişimin Kontrol Edilmesi

Bitki gelişim düzenleyicilerin kullanımı: Pamuk bitkisinde kullanılan bitki gelişim düzenleyiciler farklı ticari markalarla satılır. Bitkinin gelişimin kontrol edilmesine yardımcı olur.
Bitki gelişim düzenleyicilerin pamuk bitkisinin gelişimine ve yetiştirilmesine birçok etkisi vardır. En önemli etkileri;

 

• Çiçek tomurcuklarının (tarakların) gelişimi ve koza tutmada önemli rol alan karbonhidratın serbest kalmasına yardımcı olur ve bitki boğum aralarının gelişmesine yardım eder.
• Yukarıda bahsedilen birçok neden ile birlikte oluşan meyve (koza) oranını artırır.
• Çiçeklenmeyi oranını destekleyen karbonhidrat miktarını artırır.

 

Erken dönemde uygulanan bitki gelişim düzenleyiciler ileride yapılacak daha fazla dozlardaki uygulamadan daha etkilidir.

Uzmanlar pamuk bitkisi için, çiçeklenme başlangıcında (10 m.lik pamuk sırasında 5-6 çiçek görüldüğünde) 100 gr (10 ppm) dozunda bitki gelişim düzenleyici uygulamasını tavsiye ederler. Uzman görüşüne başvurunuz Dikkat, Bitki gelişim düzenleyicileri , farklı toprak tiplerinde yetiştirilen pamuklarda farklı sonuçlar verebilir !.

Gübreleme: Üreticiler genellikle Azotlu ve Potaslı gübreleri çiçek açımından önce kullanır. Pamuk bitkisinin en fazla gübre ihtiyacı çiçek tomurcuklarının (tarakların) oluşum, çiçek açımı ve koza geliştirme dönemidir. İkinci gübre uygulaması mümkünse parçalı uygulanması tavsiye edilmektedir. Çeşitlerin gübre ihtiyacları farklıdır. Çukurova bölgesinde Pamuk bitkisinin gübrelemesinde saf olarak 16-20 kg. azot ve 5 kg. fosfor kullanmaktadır. Fosforun Tamamı (5 kg.) P205, Azotun 5 kg.ı Taban gübresi olarak ekimden önce verilmelidir. Azotun kalan miktarı 11-15 kg. saf azot , birinci sulamadan önce , bölünerek veya 1 defada verilmektedir.

Çiçeklenmeden önce taç yapraklarındaki nitrat-azot düzeyi toprak sıcaklığına bağlı olarak bitkiye etki edebilir. Pamuk bitkisi çiçeklenme başına kadar toprak da ki azotdan faydalanır ve çiçeklenme sonuna kadar bu miktar yeterli olmaz.

Sulama : Pamuk bitkisinde gelişimin minimum olduğu ekimden sonraki 30 günlük süre içerisinde su ihtiyacı çok önemlidir. Daha sonra su ihtiyacı tepe çiçeğinin açımına kadar hızlı şekilde artar. Çiçek açımı öncesi oluşacak su stresi yeşil aksam gelişimini ve çiçek tomurcuklarının (tarakların) dökülmesine neden olur.